اگرچه طی صد سال گذشته،  تاثیر چشمگیر تکنولوژی بر فقر جهانی بر کسی پوشیده نیست، اما هنوز هم بیش از ۱.۳ میلیارد نفر در فقر مطلق به سر می‌برند. طبق تعریف بانک جهانی، فقر مطلق به معنای درآمد ۱.۲۵ دلاری در روز است.

به منظور داشتن جهانی صلح آمیز و عادلانه، غلبه بر فقر اهمیت بسیاری دارد. برای این منظور، سازمان ملل متحد در سال ۲۰۱۵ دستور کار (اهداف توسعه پایدار) را به تصویب رسانده است که عبارت است از «وعده‌هایی که توسط رهبران کشورها به مردم سراسر جهان داده شده است. دستور کاری برای پایان بخشیدن به فقر در همه اشکال آن و برای کره زمین که خانه مشترک همه ما محسوب می‌شود». در این مطلب قصد داریم به این موضوع بپردازیم که تاثیر تکنولوژی بر فقر جامعه چگونه و به چه میزان است.

۱. کاهش حجم اقتصاد غیر رسمی و تاثیر آن بر فقر

اقتصاد غیر رسمی بخشی از اقتصاد است که نه به دولت مالیات می‌پردازد و نه دولت هیچ‌گونه کنترل و نظارتی روی آن دارد. هرچه این اقتصاد بزرگ‌تر باشد، امنیت اقتصادی کمتر است و عدم امنیت نیز می‌تواند منجر به بی‌ثباتی اقتصادی و فقر شود.

در صورت برقراری امنیت اقتصادی، حجم اقتصاد غیررسمی کاهش می‌یابد و این کاهش، مزایای چشمگیری را به دنبال دارد که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• افزایش حمایت دولت از مصرف‌کنندگان
• افزایش حقوق و مزایای کارگران توسط دولت
• افزایش امنیت شغلی کارگران
• فراهم آمدن امکان رشد و گسترش بیشتر شرکت‌ها

تمامی این موارد در کاهش فقر نقش مهمی ایفا می‌کنند. اینجاست که تاثیر تکنولوژی بر فقر جامعه با کمک «بلاکچین»، «تحلیل کلان داده‌ها» و «هوش مصنوعی» نمایان می‌شود. مردم با کمک این تکنولوژی‌ها به راحتی می‌توانند کسب و کارهای خود را به صورت قانونی پیش ببرند.

۲. تضمین حق مالکیت

برای ثبت مالکیت به صورت قانونی، استفاده از تکنولوژی بلاکچین مناسب است. تاثیر تکنولوژی بر فقر جامعه از طریق تضمین حق مالکیت:

• از حق مالکیت در برابر سرقت محافظت می‌کند.
• حل و فصل اختلافات را آسان می‌کند.
• باعث انتقال صحیح مالکیت پس از فروش می‌شود و جلوی کلاه‌برداری را می‌گیرد.

در حال حاضر کشورهایی مانند سوئد، هندوراس و گرجستان به منظور تحقق سه هدف آسان کردن ثبت فرآیند، شفاف سازی نقل و انتقال و رعایت کامل حقوق مالکیت، تکنولوژی بلاکچین را به آزمایش گذاشته‌اند.

ثبت مالکیت از طریق تکنولوژی بلاکچین دارای مزایای متعددی است که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به کاهش قابل توجه خطاهای ثبت دستی و ارتقای فرآیندهای امنیت انتقال اسناد، وام مسکن و قراردادها اشاره کرد.

با کمک تکنولوژی بلاکچین نمی‌توان در مالکیت دستکاری کرد و دخل و تصرفی در آن‌ها انجام داد؛ بنابراین، این تکنولوژی ثبت آسان و ایمن مالکیت املاک و مستغلات را تضمین می‌کند. زمانی که مالکیت ثبت شود، افراد شانس پیشرفت بیشتری را در یک جامعه سرمایه‌داری خواهند داشت.

۳. دسترسی به تسهیلات بانکی ارزان

از دیگر مزایای تاثیر تکنولوژی بر فقر جامعه می‌توان به دسترسی به تسهیلات بانکی ارزان اشاره کرد.

باز کردن حساب بانکی یا گرفتن وام برای بهبود زندگی فقرا بسیار دشوار است، زیرا نه مدرک شناسایی معتبری دارند و نه گزارش اعتبار.

از همین رو به منظور پس‌انداز به سمت خرید احشام روی می‌آورند، اما در صورتی که نیاز به خرید کالاهای ضروری داشته باشند نمی‌توانند آن را به سرعت نقد کنند. از طرف دیگر، اگر از طریق کارت اعتباری خرید کنند، کارمزد تراکنش ۵۰ سنتی نیمی از درآمد روزانه ۱.۲۵ دلاری آن‌ها است.

اینجاست که تاثیر تکنولوژی بر فقر جامعه نمایان می‌شود. تکنولوژی بلاکچین این امکان را در اختیار همه افراد قرار می‌دهد تا از طریق اتصال به اینترنت و بدون نیاز به مدرک شناسایی و گزارش اعتباری، از مزایای دریافت و پرداخت پول استفاده کنند.

تکنولوژی بلاکچین طیف وسیعی از محصولات و خدمات را در اختیار فقرا قرار می‌دهد که می‌توانند از آن‌ها برای بهبود زندگی خود استفاده کنند.

از دیگر مزایای تکنولوژی بلاکچین بر زندگی فقرا می‌توان به امکان نقل و انتقال حوالجات ارزی اشاره کرد.

هزینه انتقال پولی که کارگران از کشور دیگری برای خانواده‌هایشان می‌فرستند زیاد است، اما با استفاده از این تکنولوژی می‌توانند فورا پول را در سراسر جهان با هزینه‌ای ناچیز منتقل کنند. در واقع، این ساز و کار به جای صرف روزها و هزینه زیاد، چند دقیقه زمان می‌برد و تقریبا رایگان است.

۴. حاکمیت قانون

دیگر تاثیر تکنولوژی بر فقر جامعه از طریق حاکمیت قانون است. حاکمیت قانون یعنی هم دولت و هم شهروندان از قانون مطلع باشند و از آن تبعیت کنند. اگر تصمیمات خودسرانه مقامات دولتی بر یک کشور حاکم باشد، اقتصاد غیر رسمی گسترش پیدا می‌کند؛ زیرا انجام کسب و کارهای قانونی پرهزینه‌تر و دشوارتر می‌شود.

از آنجا که کل قوانین یک کشور را نمی‌توان از طریق بلاکچین حفظ و اجرا کرد، ابعاد مشخصی از آن را در نظر می‌گیرند. امروزه بلاکچین و قراردادهای هوشمند، نفوذ عمیقی بر صنعت حقوقی دارند و در اماکن قضایی برای تبدیل قراردادهای حقوقی به کد مورد استفاده قرار می‌گیرند.

در بسیاری از مواقعی که قراردادها نادیده گرفته می‌شوند و پرداخت‌ها با تاخیر انجام می‌شوند، اختلافات باید در دادگاه‌ها حل و فصل شوند که هزینه و صرف زمان زیادی را برای طرفین به همراه دارد.

استفاده از قراردادهای هوشمند از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری می‌کنند؛ زیرا پس از تحقق شرایط از پیش تعیین شده خاص، به طور خودکار اجرا می‌شوند.

استفاده از قراردادهای هوشمند باعث می‌شود؛ رعایت قانون کم هزینه شود و از حجم اقتصاد غیر رسمی کاسته شود. بنابراین همانطور که در بالا اشاره شد تکنولوژی تاثیر خود را از طریق کاهش فقر بر اقتصاد جامعه می‌گذارد.

۵. احراز هویت غیرمتمرکز

دیگر تاثیر تکنولوژی بر فقر جامعه، دسترسی به چندین ذینفع و اضافه یا به روز کردن سوابق موجود در یک پایگاه داده مشترک است.

سازمان‌هایی که از تکنولوژی بلاکچین استفاده می‌کنند همیشه نسخه به روزی از حقیقت را در اختیار دارند. در بخش صنعت خدمات مالی، این امر زمان تسویه حساب، هزینه و خطرات کلاه‌برداری و میزان اشتباه را کاهش می‌دهد. از این تکنولوژی می‌توان برای سازمان‌های غیرانتفاعی که هدفشان کمک به فقرا است نیز استفاده کرد.

۶. تامین نیاز‌های مالی از طریق منابع اشتراکی

یکی از راه‌ حل‌های تکنولوژی برای تامین نیاز‌های مالی استفاده از منابع همدیگر در مواقع نیاز است. به عنوان مثال فینتک‌ها با ارائه پلتفرم‌ها و نرم افزارهایی می‌توانند در تسهیل فرآیندهای صندوق‌های قرض الحسنه خانوادگی به توسعه این فرهنگ کمک‌کنند تا راه حلی مناسب برای مقابله با فقر و افزایش توان مالی افراد ایجاد کنند.

سخن پایانی

تاثیر تکنولوژی بر فقر جامعه باید به گونه‌ای باشد که تا چند سال آینده، فقر در جهان ریشه کن شود. با همکاری سازمان‌ها و نهادهای مختلف در سراسر جهان و استفاده از تکنولوژی‌های «تحلیل کلان داده‌ها»، «هوش مصنوعی» و «بلاکچین» می‌توان به این هدف بلندپروازانه دست یافت.