وام پس انداز خانگی چیست
وام پس‌ انداز خانگی چیست و چه تفاوتی با صندوق وام قرض‌الحسنه دارد؟

در پست‎‌های گذشته توضیح دادیم که امروزه افراد به جای وام‎ گرفتن از بانک‌ها که هم پروسه زمان‎بری است و هم برای پیدا کردن ضامن و چک و سفته زحمت زیادی می‌‎طلبد، به سمت وام قرض‌الحسنه خانوادگی تمایل پیدا کرده‌‎اند. این نوع از وام‌های خانگی در جامعه به دو نوع قابل دسترسی است: وام قرض‌الحسنه خانگی و وام پس‌ انداز خانگی. ما در این مطلب از سایت ضامن قصد داریم  توضیح دهیم که وام پس‌انداز خانگی چیست و چه تفاوتی با وام قرض الحسنه دارد.

نوع اول آن که به نام صندوق قرض‎‌الحسنه قرعه‎‌کشی یا وام قرعه‎‌کشی نیز شناخته می‎شود، در پست‎های گذشته به صورت کامل توضیح داده شده است (رجوع کنید به صندوق قرض‌‎الحسنه خانوادگی، جزئیات صندوق قرض‎‌الحسنه، اساسنامه صندوق قرض‌‎الحسنه خانوادگی، تشکیل صندوق قرض‎‌الحسنه و توصیه‌‎های کلیدی تشکیل صندوق قرض‌‎الحسنه خانوادگی).

اما نوع دیگری از وام‌های قرض‌‎الحسنه نیز در جامعه متداول شده است که بیشتر به نام وام پس‌انداز شناخته می‌‎شود. صندوق‎‌های وام پس‌انداز تفاوت ماهوی با صندوق‌‎های قرض‎‌الحسنه قرعه‌‎کشی دارند که در این مقاله توضیح داده شده است.

وام پس‌ انداز خانگی چیست و چگونه کار می‎‌کند؟

در جواب سوال وام پس‌ انداز خانگی چیست باید بگوییم که نوعی صندوق پس انداز خانگی است. در صندوق پس‌انداز نیز مانند صندوق قرض‎‌الحسنه قرعه‌کشی اعضای معتمد خانواده و یا سازمان دور هم جمع می‎‌شوند. اعضای صندوق در هر دوره قسط خود را به عنوان سپرده واریز می‎‌کنند. این نوع صندوق از لحاظ زمانی محدودیت ندارد و قابلیت این را دارد که سال‌ها به طول بکشد. در طول صندوق هم ممکن است اعضای جدیدی وارد صندوق بشوند یا اینکه برخی از اعضا از صندوق خارج شوند. ضمن اینکه برخلاف صندوق قرض‎‌الحسنه قرعه‌‎کشی اقساط پرداختی اعضای صندوق ممکن است در طول زمان افزایش داشته باشد.

در هر دوره زمانی (ماهانه یا هفتگی) اعضا اقساط خود را پرداخت می‌‎کنند و مبالغ اقساط در صندوق جمع می‎‌شود. بعد از یک استراحت زمانی مشخص (که توسط مدیر صندوق تعیین می‎شود؛ مثلا ۶ ماه)، وام‌‎دهی‎‌ها شروع می‎‌شود. دریافت وام افرادی هم که از اواسط صندوق به عنوان عضو جدید وارد می‌‎شوند، از این قانون تبعیت می‌‎کند. برای مثال اگر عضو جدیدی وارد صندوق شود، باید ۶ ماه اقساط خود را پرداخت کند و متعاقبا می‎‌تواند وام دریافت کند. این استراحت زمانی می‎‌تواند صفر هم باشد؛ در این صورت هر عضو به محض افزوده شدن به صندوق پس‌انداز می‌تواند وام قرض‌الحسنه دریافت کند.

در این صندوق‎‌ها وام‎‌دهی‎ (مقدار وام، تعداد قسط و …) توسط مدیر صندوق مدیریت می‌‎شود. برای مثال اگر قسط پرداختی هر عضو برابر ۵۰ هزارتومان باشد، این فرد پس از ۶ ماه به مقدار ۳۰۰ هزارتومان پس‌‎انداز دارد؛ بنابراین در اولین نوبت وام نیز می‎‌تواند به مقدار ۹۰۰ هزارتومان از صندوق وام دریافت کند. این وام‎‌ها معمولا بازپرداخت ۱۰ ماهه دارند. بنابراین این عضو صندوق که به مقدار ۹۰۰ هزارتومان وام دریافت کرده است، در هر ماه علاوه بر ۵۰ هزارتومان قسط صندوق، ۹۰ هزارتومان نیز قسط وام خود را پرداخت می‎‌کند. البته همانگونه که عنوان شد مقدار وام اختصاص‌یافته به هر عضو صندوق و تعداد اقساط، توسط مدیر صندوق انتخاب می‌شود.

برنده‌‎های وام پس‌ انداز خانگی هم مانند صندوق قرض‎‌الحسنه قرعه‎‌کشی از سه طریق انتخاب مدیر، قرعه‎‌کشی و یا رای‎‌گیری تعیین می‌شوند.

تفاوت صندوق وام پس انداز خانگی با صندوق قرض الحسنه

تفاوت‌‎های اصلی وام پس‌ انداز خانگی با وام قرض‌الحسنه خانگی چیست؟

از اصلی‎‌ترین تفاوت‌های دو نوع صندوق وام پس‌ انداز و صندوق قرض‌‎الحسنه می‎‌توان به تفاوت در مقدار قسط و وام‌دهی‌ها، تعداد نفرات و محدودیت زمانی صندوق اشاره کرد:

  • تعداد اعضا:

معمولا صندوق وام پس‌ انداز خانگی نسبت به صندوق‎‌ قرض‎‌الحسنه قرعه‌‎کشی تعداد بیشتری از افراد را دور هم گرد می‎‌آورد. به صورت متوسط می‌‎توان گفت صندوق‎‌های قرض‌‎الحسنه قرعه‌‎کشی معمولا ۱۰ عضو دارند، در حالی که تعداد ۱۰۰ عضو برای صندوق‎‌های پس‌‎انداز، رایج است.

  • قسط صندوق:

معمولا مبلغ اقساط صندوق‌‎های وام پس‌ انداز خانگی کمتر از صندوق‎‌های قرض‌‎الحسنه قرعه‌‎کشی است. برای مثال صندوق‎‌های پس‌‎انداز معمولا اقساط بین ۵۰ تا ۱۵۰ هزارتومان دارند، در حالی که صندوق‎‌های قرض‌‎الحسنه قرعه‎‌کشی معمولا اقساط بیشتری دارند. با توجه به اینکه معمولا تعداد اعضای صندوق‎‌های پس‌‎انداز بیشتر است، در هر دوره مقدار پول زیادی نیز در صندوق جمع می‎‌شود و بنابراین دست مدیر صندوق برای وام‎‌دهی به افراد بازتر است.

تفاوت دیگر صندوق وام پس‌ انداز خانگی با صندوق‎ قرض‌‎الحسنه قرعه‌‎کشی از لحاظ قسط پرداختی در این است که اقساط صندوق پس‌‎انداز قابلیت این را دارند که در چندین سال به صورت پله به پله افزایش داشته باشد. برای مثال ممکن است صندوق پس‌‎انداز با قسط پرداختی ۵۰ هزارتومان شروع شود و در طول چندین سال این قسط به ۱۵۰ تومان ماهانه برسد. این افزایش سبب می‎‌شود که موجودی صندوق نیز در طول زمان افزایش یابد و افراد بتوانند وام‎‌های بیشتری بگیرند. این در حالی است که صندوق قرض‌‎الحسنه قرعه‎‌کشی مقدار ثابتی دارد و اقساط پرداختی فرد در طول صندوق ثابت است.

  • محدودیت زمانی اقساط:

هر کدام از اعضا در صندوق‌‎های قرض‌‎الحسنه، به تعداد سهم خود وام دریافت می‎‌کنند و بعد از اینکه همه اعضا وام خود را دریافت کردند، صندوق تمام می‎‌شود. اما صندوق وام پس‌ انداز خانگی ماهیت متفاوتی دارد و با توجه نظر اعضای صندوق می‌‎تواند سال‌ها طول بکشد.

  • تعداد و مقدار وام‌‎دهی‎‌ها:

قرعه کشی در صندوق‌‎های قرض‌‎الحسنه، عضو صندوق فقط می‌‎تواند به تعداد سهم خود برنده وام قرض‌الحسنه شود. اما که در صندوق‎‌های وام پس‌ انداز خانگی افراد می‌‎توانند به دفعات و در زمان‌های مختلف وام پس‌انداز قرض‌الحسنه دریافت کنند.

ضمن اینکه در صندوق قرض‌‎الحسنه قرعه‎‌کشی، در هر دوره مقدار وام ثابتی به عضو برنده وام تعلق می‌‎گیرد. در حالی که بنا به ماهیت صندوق پس‌‎انداز با توجه به این که هم مقدار اقساط در حال افزایش است و هم اینکه سپرده هر شخصی در طول زمان افزایش می‎‌یابد، موجودی صندوق نیز در طی زمان، افزایش پیدا می‌کند و بنابراین مقدار وام‌‎های قرض‌‎الحسنه نیز افزایش می‎یابد.

  • وجود وام ضروری در صندوق وام پس‌ انداز خانگی :

قرعه کشی در صندوق‎‌های قرض‌الحسنه تنها یک نوع از وام‌دهی وجود دارد. در هر دوره وام‌دهی، یک فرد بر اساس قرعه‌کشی، انتخاب مدیر و یا رای‌گیری  وام قرض‌الحسنه خود را دریافت می‌کند. در صندوق‌های وام پس‌ انداز خانگی علاوه بر اینکه این نوع از دریافت وام قرض‌الحسنه قرار دارد؛ امکان دریافت وام ضروری نیز وجود دارد. به این ترتیب هر عضو صندوق که با توجه به ضرورت، نیاز به دریافت وام دارد می‌تواند از مدیر صندوق درخواست وام ضروری کند. به این ترتیب هر فرد می‌تواند بر اساس نیازهای ضروری خود از وام ضروری استفاده کند و در ماه‎‌های بعد نیز اقساط این وام ضروری را بازپرداخت نماید.

اساسنامه و قوانین وام پس انداز خانگی

اساسنامه صندوق وام پس‌ انداز خانگی به چه نحوی است؟

یکی از راه‌‎های شفاف کردن ساز و کار وام‌های پس انداز خانگی و جلوگیری از بروز اختلافات، نوشتن اساسنامه برای صندوق‌ها است.

در پست‎های گذشته در مورد اساسنامه صندوق قرض‎‌الحسنه خانوادگی توضیحات لازم را دادیم. اما صندوق وام پس‌ انداز خانگی سیستم متفاوتی نسبت به صندوق قرض‌‎الحسنه قرعه‌‎کشی دارد و بنابراین اساسنامه آن نیز متفاوت است.

ما در این مطلب برای کمک به مدیران صندوق در تدوین اساسنامه، یک مجموعه از قوانینِ ایجاد و مدیریت صندوق پس‌‎انداز پیشنهاد دادیم. لازم به ذکر است مدیر و اعضای صندوق می‌توانند در هر کدام از قوانین نظر خود را اعمال نمایند.

قوانین پرداختی‎‌های اعضای صندوق و وام قرض‌الحسنه اعطاشده:

  • هر عضو موظف است تا تاریخ سر رسید دوره صندوق حداقل به مقدار سهم خود، به صندوق پول انتقال دهد.
  • در هر دوره وام‌‎دهی باید همه افراد وام را دریافت کنند تا دور جدید وام‎‌دهی شروع شود. عضو صندوق پس‌‎انداز نمی‌‎تواند همزمان دو وام از صندوق دریافت کند.
  • حداکثر مقدار وام اضطراری برابر با ۵% موجودی صندوق است.
  • حداکثر کارمزد وام‎‌های قرض‌‎الحسنه صندوق به اعضا، ۴% سالانه و حداقل مقدار آن ۰% می‎‌باشد. این کارمزد به “حساب صندوق” افزوده می‎‌شود. این سود توسط مدیر تعیین می‌‎شود.
  • هر عضو صندوق در هر دوره علاوه بر سهم پرداختی مبلغی تحت عنوان حق عضویت می‎‌پردازد.

قوانین ورود به صندوق:

  • عضو جدید صندوق وام پس‌ انداز خانگی نسبت به اعضای قبلی مقدار سهم بیش‎تری (برای مثال ۱.۵ برابر سهم پرداختی اعضای سابق صندوق) می‌‎پردازد. این روند تا زمانی که به صلاحدید مدیر سهم پرداختی همه اعضای صندوق همسان‎‌سازی شود، ادامه می‎‎‌یابد.

قانون خروج از صندوق:

  • عضو صندوق وام پس‌ انداز در صورتی می‎‌تواند از صندوق خارج شود که هیچ اقساطی از وام وی باقی نمانده باشد.
  • تصفیه حساب با فردی که درخواست خروج از صندوق را دارد، به موجودی صندوق و صلاح‎دید مدیر بستگی دارد. در صورتی که موجودی صندوق (به دلیل وام‌‎دهی به اعضای صندوق) کمتر از سپرده فرد باشد، تصفیه حساب به صورت قسطی خواهد بود.
  • در صورتی که مدیر درخواست خروج از صندوق را داشته باشد، می‌‎بایست مدیریت صندوق را به فرد دیگری محول کند.

قوانین انحلال صندوق:

  • در صورتی صندوق قابل انحلال است که تمامی اقساط وام‎‌های پرداخت‌‎شده، تسویه شده باشد.
  • مدیر تنها در صورتی می‎‌تواند صندوق را منحل کند که همه اعضای صندوق این انحلال را تایید کنند.
  • در صورت انحلال صندوق علاوه بر سپرده عضو، سهمی از حساب صندوق به کیف پول فرد انتقال داده خواهد شد.

جمع بندی

صندوق‎‌های پس‎‌انداز، یکی از بهترین راه‎ حل‎‌های دریافت وام برای افرادی است که سختی‎‌های دریافت وام بانکی برایشان چندان قابل تحمل نیست و زحمت پیدا کردن ضامن و چک و سفته را بر نمی‌‎تابند. ضمن اینکه این وام‎‌ها به صورت قرض‎‌الحسنه می‎‌باشند و در صورتی که سودی برای وام صندوق پس‌‎انداز تعریف شده باشد، نسبت به وام‎‌های بانکی بسیار کمتر است و در نهایت نیز، سود این وام‌‎ها به خود اعضای صندوق بازپرداخت می‌‎شود.

علی رغم مزیت‎‌های بسیار صندوق‎ پس‌‎انداز، مدیریت این صندوق‌‎ها با توجه به تعداد اعضای آن کار آسانی نیست. بنابراین نیاز به یک نرم‎‌افزار برای مدیریت صندوق وام خانگی بسیار احساس می‎‌شود.

پلتفرم ضامن برای مدیریت این صندوق‌‎ها نیز راه حل ارائه داده است. مدیر صندوق پس‌‎انداز می‎‌تواند با ایجاد صندوق خود در پلتفرم ضامن از زحمات خود برای مدیریت صندوق کم کند. ضمن اینکه شفافیت بیشتری برای اعضا به ارمغان می‎‌آورد و اعضا نیز پرداخت‌‎ اقساط و دریافت وام راحت‎‌تری خواهند داشت.

Open chat
1
ازم بپرس...
سلام! خوش اومدی...
چطور میتونم کمکتون کنم...؟