دریافت وام با توجه به شرایط معدل گیری، لیست طولانی از مدارک مختلف مانند فیش حقوقی، کپی شناسنامه و … ، انواع ضمانت نامه‌ها و کارمزد‌های زیاد برای بسیاری از افراد ناخوشایند است. به همین دلیل بسیاری از افراد به تشکیل صندوق قرض الحسنه خانوادگی روی آورد‌ه‌اند. در این مقاله به بیان نحوه تشکیل صندوق قرض الحسنه خانوادگی و سایر موضوعات مرتبط با آن می‌پردازیم.

مزیت‌های تشکیل صندوق قرض الحسنه خانوادگی

تشکیل صندوق‌های قرض الحسنه خانوادگی فواید زیادی را به همراه دارد. در ادامه سعی شده است تا به مهم‌ترین این مزیت‌ها اشاره شود.

• پررنگ‌تر شدن تعاملات اعضای صندوق قرض الحسنه

تشکیل صندوق قرض الحسنه خانگی مزایای زیادی را در پی دارد. اعضای این صندوق از بین گروه‌های خانوادگی، دوستان، همکاران و یا سایر افرادی که آشنایی با یکدیگر دارند تشکیل می‌شود. با این کار روابط بین افراد تحکیم می‌شود و تعاملات بیشتری بین آن‌ها صورت می‌پذیرد.

• پرداخت بهره کم و یا در صورت توافق بدون بهره

همان طور که از نام این صندوق‌ها مشخص است هدف تشکیل آن‌ها رواج سنت قرض الحسنه است که در اسلام تاکید ویژ‌ه‌ای بر آن شده است. صندوق‌های قرض الحسنه با دریافت بهره پایین و یا در صورت توافق اعضا در برخی موارد بدون پرداخت بهره با هدف کمک رسانی به افراد با وضعیت مالی ضعیف تشکیل می‌شوند.

• دسترسی در وضعیت اضطراری

از آن جایی که اعضای این صندوق‌ها با یکدیگر روابط دوستانه و نزدیکی دارند در شرایطی که یکی از اعضا تحت فشار مالی باشد به کمک او می‌شتابند و وام صندوق را در اختیار او قرار می‌دهند. به همین دلیل این صندوق‌ها به عنوان پشتوانه‌‌ی مالی مطمئن در شرایط دشوار محسوب می‌شوند.

تدوین اساسنامه نحوه تشکیل صندوق قرض الحسنه خانوادگی

جهت مدیریت بهتر تعاملات و مسائل مالی صندوق ‌پیشنهاد می‌شود که اساسنامه صندوق قرض الحسنه خانوادگی تدوین شود. با توافق اعضا تعداد شش یا ۷ نفر از افراد مورد اعتماد همگی اعضا به تدوین اساسنامه می‌پردازند. البته سایر اعضا نیز حق اعلام نظر را دارند. اما ‌تصمیم گیرنده نهایی افراد امین این صندوق هستند.

نحوه تدوین اساسنامه هر صندوقی با سایر صندوق‌ها می‌تواند تفاوت‌هایی داشته باشد. این کار از ایجاد اختلاف‌ها و سایر مسائل جانبی جلوگیری می‌کند. با توجه به تجربه‌های مختلف در موارد پیشین، توصیه می‌شود که تمامی‌ اساسنامه‌ها موارد زیر را لحاظ کنند.

• در ابتدا باید نسبت به انتخاب اسم برای صندوق قرض الحسنه خانوادگی اقدام شود. با این کار هویت صندوق از ابتدا تعیین می‌شود.
• شرط ورود اعضا به صندوق. برای مثال، اقوام درجه ۱ و ۲ می‌توانند به عضویت در بیایند و یا افرادی که دریافتی ماهیانه آن‌ها از مبلغ مشخصی بیشتر باشد.
• مدیریت صندوق قرض الحسنه خانوادگی با چه کسی یا افرادی باشد. مدیریت صندوق به کاهش اختلافات و مسائل فرعی کمک خواهد کرد.
• نحوه پرداخت حق الزحمه مدیریت به چه صورت خواهد بود.
• قوانین صندوق به چه صورت است و در هر شرایطی چه ضوابطی ملزم به اجرا خواهد بود.
• دوره‌های واریزی مبلغ با چه فاصل‌های هستند و وجه واریزی در هر دوره به چه ‌میزان باید باشد.
• پرداخت وام و یا قرعه کشی‌ها تحت چه بازه‌های زمانی صورت می‌گیرد.
• وام به چند نفر تعلق خواهد گرفت.
• مبلغی تحت عنوان رسوب صندوق لحاظ شود تا در مواقع ضروری به افراد تحت فشار مالی تعلق گیرد.
• بهتر است تا مبلغ دور‌ه‌ای نسبت به مرحله‌ی پیشین افزایش پیدا کند که البته این مورد باید با توجه به شرایط اعضای صندوق بررسی گردد.
• سیستمی‌ جهت گزارش دهی منظم به اعضا تعریف شود تا تمامی‌ افراد در جریان امور قرار بگیرند.
• افرادی جهت پیگیری امور مالی و پرداخت‌های افراد تعیین شوند.

با رعایت این موارد دیگر در تشکیل صندوق قرض الحسنه خانوادگی مشکلی پیش نخواهد آمد.

تخصیص وام به اعضا

همانطور که در بالا مطالعه کردید، نحوه تشکیل صندوق قرض الحسنه خانوادگی مطالبی بیان شد. در خصوص تخصیص وام به اعضا باید توجه کرد که می‌توان به قرعه کشی پرداخت و یا در مواقعی که یکی از اعضا فشار مالی شدید احساس کند، با رضایت تمامی‌ افراد وام به او تعلق بگیرد.

در زمان بیان قوانین مرتبط با نحوه تشکیل صندوق قرض الحسنه خانوادگی می‌توان این مورد را اضافه کرد که شانس افراد برای برنده شدن در قرعه کشی تخصیص وام به اعضا با مبلغ پرداختی توسط آن‌ها متناسب باشد. برای مثال، اگر حداقل ‌میزان پرداخت ماهیانه برابر با ۱۰۰ هزار تومان باشد، شانس فردی که ۲۰۰ هزار تومان ماهیانه پرداخت می‌کند دو برابر باشد.

بهتر است به هر نفر به تعداد سهامش کد اختصاص داده شود تا شانس او در قرعه کشی به همان نسبت افزایش پیدا کند. بعد از انجام قرعه کشی لازم است تا مدیریت صندوق با گزارش دهی منظم به اعضا در مورد گردش پول افراد را مطلع کند.

ضرورت استفاده از نرم افزار‌های موجود جهت مدیریت کارآمد صندوق قرض الحسنه خانوادگی

با توجه به این موضوع که این صندوق‌ها معمولا با هدف قرض الحسنه تشکیل می‌شوند نمی‌توان انتظار داشت که محل پرداخت به اعضای تیم مدیریت صندوق قرض الحسنه از محل صندوق باشد. برخی از صندوق‌ها به دلیل مشکلات مدیریتی و ایجاد دغدغه‌ی زیاد برای مدیران منحل می‌شوند.

در خصوص صندوق‌هایی که از اعضای زیادی تشکیل شده باشند معمولا کار رسیدگی به امور مالی، حساب و کتاب و پیگیری‌های پرداخت نیازمند وقت و انرژی زیادی خواهد بود. از طرفی برخی از اعضای صندوق به دلیل مشغله‌های مختلف زمان پرداخت قسط، تعداد قسط‌های باقی مانده و سایر امور مربوطه را فراموش کنند.

با توجه به مسائل مطرح شده با توجه به هدف و نوع ارتباطات اعضای صندوق ‌پیشنهاد می‌شود که در زمان بررسی نحوه تشکیل صندوق استفاده از نرم افزار‌های مدیریت صندوق قرض الحسنه خانوادگی مختلف نیز مورد نظرسنجی قرار بگیرد.

با کمک انواع نرم افزار‌های موجود امکان پرداخت قسط و بدهی به صورت آنلاین برای اعضا مهیا می‌شود. این گزینه از مغایرت‌های احتمالی جلوگیری به عمل می‌آورد. از طرف دیگر، این نرم افزار‌ها می‌توانند با ارسال پیامک به افراد در خصوص قسط‌هایشان و نیز برندگان قرعه کشی اطلاع رسانی کند.

انواع گزارش‌های مختلف از گردش مالی و به روز رسانی اطلاعات حساب افراد در این نرم افزار‌ها برای کاربران وجود دارد. با کمک این نرم افزار‌ها از اتلاف وقت و هزینه جلوگیری می‌شود و نیازی به استخدام نیرو‌های کاری برای مدیریت امور صندوق نیست. البته در حالت ساده‌تر می‌توان رسیدگی به این امور را با کمک فایل اکسل انجام داد.

نکات کلی در خصوص مشارکت در صندوق قرض الحسنه خانوادگی

به افرادی که قصد عضویت در این صندوق‌ها را دارند توصیه می‌شود که قبل از عضویت به بررسی نحوه تشکیل صندوق قرض الحسنه خانوادگی و قوانین حاکم بر آن بپردازند. پس از انجام بررسی‌های لازم و زمانی که ‌تصمیم به عضویت گرفتند بهتر است تا به هدف گذاری برای خرج وام بپیردازند تا در زمان برداشت مبلغ وام از آن برای امور ضروری کمک بگیرند.

جمع بندی

ما در این مقاله به نحوه تشکیل صندوق قرض الحسنه خانوادگی پرداختیم و به طور مفصل در مورد مزیت‌های تشکیل آن صحبت کردیم. باید توجه داشته باشید که برای تشکیل صندوق های خانوادگی بهتر است یک اساسنامه تدوین شود و تمام اعضا ان را امضاء کنند. همچنین به مشکلات مدیریت این صندوق‌ها اشاره کردیم و راهکار غلبه بر این مشکلات را استفاده از نرم افزارهای مدیریتی صندوق ارائه دادیم. با تشکیل این صندوق‌ها مشکلات مالی اعضای خانواده و دوستان خود را برطرف نمایید.