مونوپولی (یا بازی انحصار) یک بازی تختهای کلاسیک ۱۰۰ ساله است. مونوپولی یک بازی معاملات املاک و مستغلات است که تقریباً همه برای سرگرمی و فرصتی برای تبدیل شدن به یک سرمایهدار املاک و مستغلات بازی میکنند. اما اگر به اندازه کافی مونوپولی را بازی کرده باشید، به سرعت متوجه میشوید که این بازی دانش مدیریت مالی را به صورت یک بازی آموزش میدهد که میتواند در دنیای واقعی امور مالی و سرمایهگذاری نیز به کار گرفته شود.
در زیر پنج درس ارزشمند آورده شده است که نه تنها به شما کمک میکند تا شانس خود را برای برنده شدن در این بازی رومیزی افزایش دهید، بلکه شانس شما را برای درک بهتر اصول مالی و سرمایهگذاری محتاطانه و منطقی افزایش میدهد.
ضمن اینکه بازی مونوپولی فرصت بسیار خوبی است که اصول مهم سرمایهگذاری و پسانداز را به کودکان خود آموزش دهید.
داشتن پول نقد، مهمترین درس هم در دنیای بازی و هم در دنیای مالی است. برای پیروزی در مونوپولی کافی است آخرین نفری باشید که پول نقد دارید. اگر بیهدف سعی کنید همه املاک و مستغلاتی را که در بازی مونوپولی میبینید بخرید، احتمالاً زمان پرداخت تعهدات مالی نقدینگی شما تمام شود. در این شرایط شما باید املاک و داراییهای خود را با قیمتی کمتر از آنچه برای آنها پرداخت کردهاید، بفروشید.
همین قانون در امور مالی دنیای واقعی نیز جریان دارد. ایالات متحده تاثیر این امر را به هنگام رکود اقتصادی به خوبی دید.
مردم آمریکا به هنگام رکود اقتصادی بزرگ، دیوانهوار با کارت اعتباری خود خرج میکردند. با این حال وقتی بازار مسکن متلاشی شد و بحران بانکی ایالات متحده فوران کرد، کسانی که پول نقد نداشتند از بین رفتند. در این شرایط اثر مونوپولی اتفاق افتاد. بدون پول نقد، مردم مجبور شدند هر “آنچه” در اختیار داشتند را با تخفیفهای زیاد بفروشند. مردمی که (به دلیل نداشتن پول) قادر به پرداخت وامهای رهنی نبودند، مجبور شدند خانههای خود را بسیار ارزانتر بفروشند یا اینکه وامدهندگان خانههای آنان را توقیف کرد.
بورس اوراق بهادار نیز همین جریان را تا حد سرسامآوری متحمل شد. وقتی که بازارهای اعتباری توقیف شدند، بسیاری از سرمایهگذاران تلاش کردند پول نقد به دست آورند. تنها گزینه ای که داشتند این بود که سهام خود را به هر قیمتی بفروشند.
این نیاز به پول نقد، صف فروشی ایجاد کرد که منجر به کاهش چشمگیر بازار در سال ۲۰۰۸ شد و در نهایت منجر شد به اینکه افراد سختکوش مقدار قابل توجهی از داراییهای خود را از دست بدهند. از طرف دیگر، برای افرادی که پول نقد داشتند فرصتی بود تا داراییهای دیگران را بسیار ارزانتر از ارزش آنها بخرند. در پایان آنها در این بازی پیروز شدند و بیشترین سود را کسب کردند.
به همین دلیل افراد علاوه بر اینکه سرمایهگذاری میکنند، باید برای پسانداز کردن نیز برنامهریزی کنند. هدف از سرمایهگذاری، چند برابر شدن سرمایه در دید بلندمدت است که معمولا با ریسک نیز همراه است. در حالی که در پسانداز افراد سرمایه خود را در دسترس خود نگه میدارند تا در موقعیت ضروری از آن استفاده کنند. همانطور که در پسهای گذشته نیز توضیح دادیم صندوقهای قرضالحسنه خانگی و یا صندوقهای پسانداز خانگی و سازمانی بهترین راهکارهای پسانداز است.
برای پیروزی در مونوپولی باید صبور باشید و یک برنامه برای بازی داشته باشید. با خرید هر قطعه ملکی که به آن میرسید، معمولاً نمیتوانید برنده شوید. شما باید یک روش کلی درباره چگونگی ادامه کار خود داشته باشید. اگر بی تاب باشید و هر قطعهای را که روی آن مینشینید بخرید ، به سرعت بی پول خواهید شد. بنابراین، شما باید صبور باشید و بدانید چه موقع خرید کنید و یا صرفا ملک را اجاره کنید.
به همین ترتیب اگر هنگام سرمایهگذاری بدون نظم خرید کنید، امید شما صرفا مهربان بودن بازار با شما خواهد بود. سرمایهگذاران موفق بر اساس امید سرمایهگذاری نمیکنند ، آنها با رویکردی منظم سرمایهگذاری میکنند. صبر بخشی کاملاً جدایی ناپذیر از این رویکرد است.
در دوران رونق اینترنت در اواخر دهه ۱۹۹۰، در حالی که سرمایهگذاران آمریکایی سود سهرقمی از شرکتهای اینترنتی به دست میآوردند وارن بافت به دلیل عدم سرمایهگذاری در این شرکتها مورد تمسخر قرار گرفت.
تنها تعداد کمی از افراد خوش شانس درست در زمان مناسب وارد و خارج شدند. با این حال نتیجه این سرمایهگذاریها برای اکثریت قریب به اتفاق، ضررهای دردناک بود. بافت سالها صبر و حوصله به خرج داد، در حالی که دیگران دنبال سهام شرکتهای اینترنتی بودند. وقتی بازار و سرمایهگذاران بیپول شدند، اکثر سرمایهگذارانی که به اندازه کافی صبور نبودند، ورشکسته و از بازی حذف شدند.
مونوپولی یک بازی ساده است: شما با مقداری پول شروع میکنید و هدف شما این است که آخرین بازیکنی باشید که پول دارد. راه برنده شدن شما، جمعآوری اجاره بهای ملک یا به عبارت دیگر داشتن گردش پول است.
خیلیها این نکته را نمیدانند، اما باارزشترین داراییهای بازی مونوپولی، با بهترین جریان نقدی، چهار راهآهن بازی هستند. اگر بتوانید صاحب هر چهار آنها باشید، خود را در موقعیت بسیار خوبی قرار داده اید. با هزینه کردن ۲۰۰ دلار برای هر راه آهن ، ۲۰۰ دلار اجاره یا ۲۵ درصد بازده دریافت میکنید.
با گذشت زمان، داراییها بر اساس جریانهای نقدی که تولید میکنند، ارزش خود را افزایش میدهند. حتی چیزی به سادگی حساب پس انداز یا شرکت در صندوق پسانداز در صورت کسب درآمد بیشتر (یعنی نرخ بهره بالاتر) ارزش بیشتری پیدا میکند.
بسیاری از موفق ترین سرمایهگذاریها از آن شرکتهایی است که میتوانند جریانهای نقدی رو به رشد ایجاد کنند. شرکتهای نمادینی مانند کوکاکولا، جانسون و جانسون و IBM به دلیل رشد جریانهای نقدی که تولید میکنند، سرمایهگذاریهای بسیار موفقی بودهاند.
بیشتر کسانی که مونوپولی بازی میکنند تمایل دارند به دلیل گران بودن Park Place و Boardwalk، مالک آنها شوند. بسیاری از مردم با داشتن گرانترین املاک در مونوپولی ضرر میکنند زیرا به هزینه توجه نمیکنند. تمرکز بر روی جریان نقدی بدون در نظر گرفتن هزینه پرداخت شده، بازی با چشمان بسته است.
در عوض، استراتژی برندگان بازی مونوپولی تمرکز بر روی ارزش بدست آمده از خرید و هزینه کردن است. مالکیت Boardwalk و Park Place به معنای برنده شدن شما در بازی نیست. شما فقط با کسب بیشترین پول برنده میشوید. در سرمایهگذاری، برنده شدن با خرید در قیمت پایین و فروش در قیمتهای بالا معنا مییابد. وقتی روی گرانترین داراییها تمرکز میکنید، احتمال هزینه کردن بیش از حد و افزایش ریسک وجود دارد.
فقط با داشتن یک ملک در بازی مونوپولی، پیروزی زیادی در مونوپولی نخواهید داشت. همچنین اگر تلاش کنید همه چیز را روی تخته بخرید، احتمال بردنتان دوباره کم میشود. گاهی اوقات، شما ممکن است خوششانس باشید، اما معمولاً برنده کسی است که املاک خود را در سراسر بازی گسترش میدهد و شانسهای زیادی برای گرفتن اجاره دارد.
همین اصل در مورد سرمایهگذاری نیز وجود دارد. اگر همه دارایی خود را روی یک یا دو سهام بگذارید، خود را در معرض حذف شدن بالقوه قرار دادهاید. به همین ترتیب، با تلاش برای داشتن ۱۰۰ سهام مختلف سود خود را کاهش میدهید. هوشمندانه تنوع ایجاد کنید. مطالعات نشان داده است که سبد سرمایهگذاری با بیشتر از ۱۵ تا ۲۰ دارایی مختلف، ارزش افزوده زیادی ایجاد نمیکند. فقط روی یک یا دو دارایی شرط نگذارید و همچنین سعی نکنید ۵۰ دارایی مختلف را دنبال کنید.
البته مونوپولی نباید به عنوان یک دوره آموزشی کامل در امور مالی تلقی شود، زیرا مطمئناً معایبی نیز دارد. با این حال، این بازی درسهای ارزشمندی برای آموزش دارد: املاک خود را هوشمندانه در سراسر تخته بازی گسترش دهید، پول نقد داشته باشید، روی جریانهای نقدی تمرکز کنید، صبور باشید و به قیمت و هزینه توجه کنید. از این پنج درس به عنوان یک راهنما برای تصمیمات سرمایهگذاری هوشمندانه و موفق استفاده کنید.